روزی مردی صحرانشین خدمت امام حسین (ع) شرفیاب شد و گفت:«ای پسر رسول خدا! من ضامن دیة کامله(دیة کاملة قتل انسان هزار دینارطلا می باشد)شده ام و طاقت پرداخت آن را ندارم. با خود گفتم بهتر است نزد کریم ترین مردمان بروم واز او چاره جویی کنم اما شخصی را کریم تر از تو نیافتم. اینک مرا یاری فرما »
امام(ع)فرمود:«ای برادر عرب! سه سوال از تو می پرسم،اگر یکی را پاسخ دهی یک سوم دیه را به تو پرداخت می کنم و اگر دو مسئله را جواب گفتی، دو سوم دیه را و اگر هر سه مسأله را پاسخ دهی،تمام دیه را به تو خواهم داد.»
مرد بیابانی عرض کرد:«ای پسر رسول خدا! آیا کسی چون تو که در علوم و معارف سر آمد است واز خانه علم و شرف به پا خواسته است از کسی چون من مسأله می پرسد؟!»
حضرت فرمودند:
«از جدم رسول خدا شنیدم که فرمود:«اَلمَعروفُ بِقَدَرِ المَعرِفَهِ»
یعنی«نیکی به هر کس با توجه به اندازة سطح شناخت او سنجیده می شود(ومن از تو به اندازة میزان درک و فهمت نخواهم پرسید.)»
او عرض کرد:«بپرسید و اگر ندانستم به یاری خداوند از شما خواهم آموخت.»
امام(ع) فرمود:«چه عملی بهترین اعمال است؟»
-ایمان به خدا.
چه چیز موجب نجات از هلاک است؟
-اطمینان به خدا.
چه چیز زینت مرد است؟
-برد باری و خویشتن داری.
بعد ازین چه؟
-ثروتی که همراه جوانمردی و انصاف باشد.
و بعد از آن چه؟
-فقری که همراه با صبر و شکیبایی باشد.
اگر کسی هیچ یک از اینها را نداشته باشد چه؟
-در این صورت بهتر است صاعقه ای از آسمان بیاید و او را بسوزاند،زیرا چنین کسی سزاوار عذاب است.
امام (ع) از این پاسخ خندید وجواب های مرد عرب را پسندید.آنگاه دستور داد کیسة پولی که در آن هزار دینار طلا بود به او دادند وبه این هم بسنده نفرمود و انگشتری خود را که نگین آن دویست درهم ارزش داشت به او هدیه نمود و فرمود:
«این هزار دینار را به طلبکارانت بده و قیمت انگشتر را صرف مخارج زندگی خود نما. »
مرد صحرا نشین در حالی که از شادی در پوست خود نمی گنجید گفت:
«اللّهُ اَعلَمُ حَیثُ یَجعَلُ رسالَتَهُ.»«خداوند خود می داند که مقام رسالت خود را بر عهدة چه کسی قرار دهد.»